اشتباهات بزرگ در طراحی وب سایت

اشتباهات بزرگ در وب سایت (از منظر کارفرما)

هر اشتباهی در انجام کارها هزینه بر است. اما چه بهتر که اگر قرار به ارتکاب اشتباهی شود، هزینه آن صرفاً مالی باشد. چراکه هزینه و ضرر مالی، با تلاش مضاعف، جذب مشتری بیشتر، تغییر رویه در کار، و موارد دیگر قابل جبران است.
اما هزینه و ضرر زمانی، به هیچ وجه قابل جبران نیست! ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که بُعد زمان در آن یکطرفه است. یعنی فقط به جلو حرکت می‌کند و امکان جبران یا برگرداندن آن نیست.

درنتیجه اگر بابت انجام یک کار، دچار اشتباه شده و مجبور به از سرگیری و انجام دوباره آن شویم، زمانی که در این بین صرف شده، غیر قابل بازگشت است. پس چه بهتر که در همان قدم اول، بدانیم که آسیب های احتمالی چیست و چه مواردی می‌تواند به فرآیند اجرا و تکمیل کار ضربه بزند، تا بتوانیم از هزینه و ضرر زمانی در کار، اجتناب کنیم.

در این مقاله قصد دارم مواردی را بررسی کنم که می‌توانند موجب شکست یا ایجاد خلل در فرآیند طراحی وب سایت شما شوند؛ مشکلاتی که ممکن است خود شما باعث آنها شوید و منجر به ضرر و هزینه های زمانی جبران ناپذیر شوند.

انتخاب نادرست مجری خدمات طراحی وب سایت

این اولین اشتباهیست که ممکن است از شما سر بزند و زیان های مالی و زمانی قابل توجهی را به شما وارد کند.
در مقاله ای جداگانه درباره ملاک ها و معیارهای مهم برای انتخاب فرد یا مجموعه ای که قرار است وب سایت شما را طراحی کند، توضیح داده ام.
پیشنهاد می‌کنم در تکمیل مطلب فعلی، حتماً این مقاله را نیز مطالعه کنید.

نداشتن آینده نگری برای وب سایت

شما باید بدانید که وب سایت کسب و کارتان در آینده به چه شکل قرار است عمل کند. یعنی باید بر اساس آنچه در حال حاضر در ذهن دارید، بسنجید که در آینده آیا نیاز به توسعه و افزایش امکانات و عملکردهای وب سایت خواهید داشت یا خیر.
اینکه صرفاً بگویید یک وب سایت فروشگاهی نیاز دارید تا محصولات خود را آنجا به فروش برسانید کافی نیست. شما باید فرآیند فروش را نیز مشخص کنید. اینکه به عنوان مثال چند نوع فروش دارید، از چه طریقی ارسال خواهید داشت، آیا در آینده قصد ارائه تخفیف به مشتریان ثابت و وفادار خود را دارید یا خیر، آیا می‌خواهید سیستم همکاری در فروش یا چند فروشندگی در وب سایت خود داشته باشید یا خیر، و مواردی از ایندست.

نه فقط برای وب سایت های فروشگاهی، بلکه برای تمامی وب سایت ها از جمله شرکتی، شخصی، خدماتی و غیره هم این آینده نگری الزامیست.
شما باید وب سایت خود را در ۴-۵ سال آینده تجسم کنید تا آجرهای توسعه و گسترش آن، از همین ابتدا چیده شوند.

عدم تأمین محتوای متنی مناسب

معمولاً زمانیکه با فرد یا مجموعه ای برای طراحی وب سایت خود به توافق می‌رسید، از شما درخواست می‌شود تا بر اساس یک لیست مشخص، اقدام به تهیه محتوا برای وب سایت کنید. محتوایی همچون معرفی مجموعه و سوابق، نمونه کارها یا پروژه های انجام شده با جزئیات، لیست خدمات بهمراه توضیحات، و مواردی این چنینی.
در بسیاری موارد مشاهده شده که کارفرما، به دلیل کمبود وقت، ناآشنا بودن و یا بی حوصلگی، این لیست محتوایی را به صورت کامل ارائه نمی‌دهد. این امر باعث می‌شود که از طرفی، وب سایت نهایی به نوعی ناقص به نظر برسد، و از طرفی امکان بهبود رتبه در موتورهای جستجو و سئو شدن را نداشته باشد.

توصیه اکید می‌کنم که وب سایت خود را جدی بگیرید. برای آن شخصیت و هویت قائل باشید. چراکه وب سایت شما، شعبه و نماینده کسب و کار شما در دنیای مجازی است. هرچه این شعبه شکیل تر و کامل تر به نظر برسد، در نگاه بازدیدکننده (که همان مشتری شماست) بیشتر مورد اعتماد خواهید بود.
درنتیجه، مجری خدمات وب سایت شما، هر محتوایی که از شما درخواست کرد، با اشتیاق و حوصله، تمامی موارد را به بهترین و کامل ترین شکل ممکن در اختیار او قرار دهید. مضاف بر مواردی که اشاره داشتم، هرچه محتوای متنی شما کامل تر باشد، طراح وب سایت نیز در استفاده از المان های بصری و طرح های ظاهری برای نمایش محتوا، دست بازتری خواهد داشت.

استفاده از تصاویر نامناسب در وب سایت

در تکمیل مورد قبلی که محتوای متنی برای وب سایت بود، طراح سایت شما درخواست تصاویری برای استفاده در بخش های مختلف وب سایت را خواهد داشت؛ بخش هایی مثل اسلایدشو، خدمات، پروژه ها و نمونه کارها، معرفی اعضا، معرفی مجموعه و بخش های آن، مقالات و سایر موارد.
نکته ای که باید بسیار زیاد به آن توجه کنید، این است که تصاویر، تأثیر غیر قابل انکاری در ظاهر وب سایت شما دارند. سایت هایی هستند که علی رغم سادگی و مینیمال بودن، صرفاً بدلیل استفاده از تصاویر با کیفیت و وضوح بالا، نمای بسیار زیبایی به خود گرفته اند.

در وب سایت های زیادی مشاهده کردم که تصاویر دارای ایرادهای زیر بودند:

ابعاد نامناسب و غیرهمسان

به این معنی که ابعاد تصویر، برای بخشی که قرار بوده در آن استفاده شوند مناسب نبوده است. مثلاً برای اسلایدشو که غالباً تصویر کشیده ای نیاز دارد، تصویر مربعی ارسال شده است.
یا به عنوان مثال، برای خدمات، تصاویری ارسال شده که ناهمسان هستند. یعنی به جای اینکه تصاویر همگی در یک مقیاس باشند، یکی مربعی، یکی کشیده و دیگری ایستاده بوده اند.

رزولوشن و کیفیت بسیار پایین

تصاویری که هم رزولوشن و سایز پایین داشته، و هم از کیفیت بسیار بدی برخوردار بودند؛ به شکلی که برخی اَشکال و اجسام، به صورت مربعی و پیکسل شده دیده می‌شدند.

رزولوشن و حجم بسیار بالا

علاوه بر پایین بودن رزولوشن تصاویر، بالا بودن بیش از حد آنها هم می‌تواند یک ایراد برای تصاویر محسوب شود.
توجه داشته باشید که برای وب سایت، سرعت بارگزاری صفحات بسیار مهم است. استفاده از تصاویری که رزولوشن آنها بیش از اندازه موردنیاز وب سایت بوده و حجم بالایی (معمولاً بیش از یک مگابایت) نیز دارند، به سرعت بارگزاری صفحه آسیب می‌زنند.

وجود اجسام بی ارتباط در تصویر

موردی که در معرفی بخش های یک مجموعه و یا معرفی یک محصول فیزیکی بسیار اهمیت دارد، این است که در کادر تصویر، هیچ شخص یا شیء اضافی و بی ارتباطی وجود نداشته باشد.
هر تصویر هویت آنچه در خود نمایش می‌دهد را تعریف می‌کند. پس باید برای تصاویری که در وب سایت خود استفاده می‌کنید (چه تصاویر آماده و چه تصاویری که خودتان عکاسی کرده اید) وسواس به خرج داده و تمیزترین و مرتبط ترین عکس ممکن را تهیه و استفاده کنید.

اصرار به اعمال سلیقه شخصی

شاید یکی از مهم ترین عواملی که باعث غیراستاندارد شدن یک وب سایت و یا حتی بروز مشکل در اجرای قرارداد طراحی وب سایت می‌شود، اصرار کارفرما به اعمال سلیقه شخصی در فرآیند طراحی وب سایت و عدم اعتماد به سلیقه و تجربه مجری قرارداد است.

برخی از مواردی که شخصاً مشاهده کردم کارفرما اصرار به اعمال سلیقه شخصی داشته، این موارد بودند:

تغییر ساختار صفحات بدون توجه به استانداردها

کارفرما اصرار دارد که شیوه چیدمان و حجم محتوای صفحات را بدون آشنایی و درنظر گرفتن استاندارد طراحی وب، به دلخواه تغییر دهد.
لطفاً توجه داشته باشید که هر صفحه وب سایت، چه از نظر ساختار و اسکلت بندی و چه از نظر حجم محتوایی، دارای استانداردهای از پیش تعیین شده ایست که می‌بایست از آنها پیروی کرد.
به عنوان مثال، صفحه اصلی وب سایت شما باید تا حد امکان، صرفاً معرف بخش های مختلف وب سایت بوده و به آنها لینکدهی داشته باشد. قرار دادن همه محتوا در صفحه اصلی به صورت کامل، به طوریکه وب سایت شبیه روزنامه دیواری دوران مدرسه شود صحیح نیست!

تنوع و طیف رنگ های مورد استفاده

موردی که بسیاری از وب سایت های ایرانی در آن مشکل دارند! باید بدانید که هر وب سایت، باید نهایتاً از ۳ رنگ استفاده کند که حتماً یکی از آنها باید سفید باشد.
سفید و یا رنگ طوسی بسیار روشن، بدلیل خنثی بودن و ایجاد آرامش، عنصر جدایی ناپذیر طراحی صفحات وب هستند. علاوه بر این، چشم انسان به خواندن متون با پس زمینه سفید عادت داشته و در صورت طولانی بودن متن، اذیت نمی‌شود.
برای انتخاب ۲ رنگ دیگر، باید به لوگو یا ماهیت سازمانی خود رجوع کنید. معمولاً هر سازمان دارای یک رنگ سازمانی یا لوگویی است که در طراحی آن، از همان رنگ به عنوان رنگ غالب استفاده شده است.
علاوه بر این رنگ، معمولاً از رنگ دیگری نیز به عنوان رنگ مکمل استفاده شده تا لوگو یا طرح کلی گرافیکی از یکنواختی خارج شود.
برای مثال، می‌توانید لوگوی سایت من را مشاهده کنید. در این لوگو، رنگ اصلی یا Primary، طیفی از رنگ قرمز، و رنگ مکمل یا Accent طیفی از رنگ طوسی روشن است.

اکنون که ۳ رنگ موردنظر را در اختیار داریم، کافیست طبق یک فرمول استاندارد عمل کنیم و از رنگ ها بهره ببریم.
این فرمول می‌گوید که ۷۰% طراحی کلی وب سایت باید به رنگ خنثی (سفید یا طوسی بسیار روشن) و ۳۰% باقیمانده هم به تفکیک (معمولاً ۲۰% و ۱۰%) و بسته به سلیقه شما، بین ۲ رنگ اصلی و مکمل تقسیم شوند؛ فرمولی که در وب سایت من هم به وضوح قابل مشاهده است.
درنتیجه توصیه می‌کنم شما هم از همین فرمول تبعیت کرده و اصرار به استفاده بی رویه از رنگ سازمانی و دلخواه خود نداشته باشید.

برخی وب سایت ها، مثل وب سایت های آتلیه، وب سایت های هنری، و وب سایت برندهایی که اساس ماهیت برند خود را به یک رنگ ارتباط دادند (مثل برند ایرانسل با رنگ زرد) می‌توانند این فرمول را شکسته و طبق سلیقه خود، اما همچنان بر اساس استانداردها، عمل کنند.

نکته دیگر در بحث رنگ ها، این است که برای هر رنگ، باید یک کد رنگ یا طیف مناسب که هم زیبا باشد و هم در وب سایت جلوه مناسبی پیدا کند، استفاده شود.
به عنوان مثال، اگر قصد استفاده از رنگ آبی را دارید، نباید صرفاً هر طیفی از این رنگ را برای استفاده در وب سایت درنظر بگیرید.
بهتر است با مشورت و همفکری طراح وب سایت یا یک گرافیست، طیفی از رنگ موردنظر که جلوه زیباتری در وب سایت پیدا می‌کند را انتخاب کنید. به مثال زیر توجه کنید:

انتخاب طیف رنگی مناسب برای وب سایت

استفاده از فونت و استانداردهای چاپ در وب

یکی دیگر از موارد بسیار مهمی که شخصاً شاهد اعمال سلیقه نابه‌جا در آن بودم، و تأثیر زیادی در غیراستاندارد شدن طراحی وب سایت و ناخوانا بودن متون دارد.
باید بدانید که استاندارد چاپ (کتاب، پرینت، بروشور، کاتالوگ و غیره) با استاندارد وب بسیار متفاوت است. برای مشاهده یک وب سایت، شما به مانیتور کامپیوتر یا صفحه موبایل خود نگاه می‌کنید؛ نمایشگرهایی که اشعه و نور مصنوعی و مضری ساطع می‌کنند.
درنتیجه باید متون وب سایت شما به قدری خوانا باشد که کاربر برای خواندن آن به زحمت نیفتد. یعنی اندازه فونت یا قلم باید به اندازه کافی (حداقل ۱۳ پیکسل) درشت باشد.

علاوه بر این، برخی فونت های مطرح و پرطرفدار هستند که صرفاً برای استفاده اداری (در فایل های Word و PDF و غیره) طراحی شده و کاربردی در وب ندارند. فونت هایی مثل نازنین، میترا، نستعلیق، تیتر، و بسیاری فونت های دیگر که در مراودات اداری و یا مجلات و روزنامه می‌بینید.

شاید جالب باشد که بدانید در این چندین سال فعالیت، با مجموعه هایی طرف قرارداد بودم که اصرار به تغییر این رویه داشتند. به عنوان مثال، مجموعه ای که اصرار به استفاده از فونت نستعلیق برای عناوین داشته، و یا مجموعه دیگری که صرفاً بدلیل فعالیت در حوزه چاپ و گرافیک، اصرار به استفاده از فونت های بسیار ریز با فاصله خطوط کم داشتند.
پیشنهاد می‌کنم برای آشنایی بیشتر با این قبیل استانداردها، طراحی های روز در وب سایت های شرکت های بزرگ و مطرح را مشاهده کنید.

جمع بندی نهایی

زمانیکه یک وسیله برقی یا الکترونیکی شما دچار مشکل می‌شود، برای تعمیر آن، به دنبال بهترین تکنسین می‌گردید و هر راهکاری که او برای راه اندازی و نگهداری آن وسیله به شما ارائه دهد، انجام خواهید داد.
طراحی وب سایت هم نوعی خدمات است که می‌بایست در انتخاب تکنسین و مجری آن، ملاک های درستی داشته باشید. اما وقتی که این تکنسین را انتخاب کردید، باید به تجربه، سلیقه و عملکرد او هم اعتماد داشته باشید و راهکارهای مورد اشاره او را بدرستی انجام دهید تا بدون کمترین اصطکاک و مشکل، کار به اتمام برسد.

قطعاً شما به عنوان مالک وب سایت، حق اظهار نظر و سلیقه شخصی خود را دارید. اما تمام مواردی که من در این مقاله به آنها اشاره داشتم، صرفاً به این معنی بوده که در موقعیت هایی که نظر و سلیقه شما، با طراح وب سایتتان یکی نبود، به اون اعتماد کنید تا بر اساس آنچه طبق دانش و تجربه بدست آورده، خدمات موردنظر شما را به بهترین شکل به اجرا برساند.
فراموش نکنید که اگر برای راه اندازی، بازطراحی و یا اصلاحیات وب سایت به مشاوره نیاز دارید، می‌توانید درخواست مشاوره طراحی وب سایت خود را از طریق فرم موجود در سایت ارسال کنید.

درج دیدگاه

پانزده + دوازده =